Vrijwilligerswerk kan echt een verschil maken omdat het iemand in staat stelt in contact te komen met de mensen en de cultuur van de plaats, het land van binnenuit te leren kennen, maar vooral omdat het degenen die het als een vorm van alternatief toerisme kiezen, helpt innerlijk te groeien.
Vrijwilligerswerk om reizen een nieuwe betekenis te geven
Is de spontane hulp van een jongere die ervoor gekozen heeft zijn vakantie te investeren in vrijwilligerswerk echt de moeite waard? Het antwoord is ongetwijfeld JA. Veel verenigingen die zich inzetten voor vrijwilligersprojecten in Afrika leggen uit hoe belangrijk duurzaam toerisme voor hen is: voor de kinderen van een weeshuis bijvoorbeeld betekenen vrijwilligers een waardevolle stimulans, een nieuwe taal om te leren, een andere huidskleur en een nieuwe manier van omgaan met elkaar; het betekent gezelschap en leren. Voor het lokale personeel betekent het een verdeling van de inspanningen en concrete hulp. Voor mishandelde vrouwen die zich aansluiten bij wederzijdse hulpprojecten zijn vrijwilligers een mogelijkheid tot confrontatie, terwijl zij voor verenigingen die lokale infrastructuren zoals scholen, kleuterscholen, waterputten en huizen onderhouden een fundamentele steun zijn.
De voordelen voor de plaatselijke bevolking zijn onmiskenbaar, maar die voor degenen die voor de vrijwilligerservaring kiezen zijn ook belangrijk.
Na vrijwilligerswerk in het buitenland kom je thuis met een nieuwe kijk op het dagelijks leven, je laat vooroordelen en vooroordelen varen, je herontdekt de schoonheid van wat je hebt.
Verantwoord toerisme: redenen waarom het ook goed voor jou is
Vrienden worden met mensen uit andere culturen, afstand doen van voorverpakte ideologieën, onze kritische zin versterken door deze te ontdoen van stereotypen en een innerlijke reis maken die veel van wie we zijn in vraag stelt: vrijwilligerswerk is een manier om in onszelf te kijken en geeft een nieuwe dimensie aan de ervaring van reizen. Dit zijn de belangrijkste redenen om het te doen.
Plaatselijke bevolking leren kennen
Het grootste geschenk dat we van een medemens kunnen krijgen is het delen van tijd. Vooral als die iemand in een heel andere realiteit leeft dan de onze, kilometers verwijderd van waar wij gewoonlijk ons dagelijks leven doorbrengen. Oog in oog staan met een autochtoon is uit de routine stappen en een intern perspectief benaderen, dat van het gastland.
De gebruikte taal, de achtergrond, de omgeving, het klimaat, de ritmes, het eten, de gebruiken, de relaties: alles is anders voor iemand die in een ander land is geboren.
Als je bijvoorbeeld met een inwoner praat, kun je veel te weten komen over zijn jeugd en zijn werk, zijn familie en zijn passies, zijn politieke ideeën en de waarden waaraan hij hecht. En zo leert men, zelfs onbedoeld, de plaats kennen vanuit een nieuwe invalshoek, die van iemand die altijd in Afrika heeft geleefd.
Meest ongewone plaatsen ervaren
Normaal gesproken zoeken we voor vertrek informatie over de bestemming in een reisgids, en eenmaal ter plaatse zoeken we bevestiging in de monumenten en tentoonstellingen in tentoonstellingen en musea. Een nieuw land kan echter ook onderweg worden ontdekt. Een klein afgelegen dorp of een uitgestrekte sloppenwijk van een grote stad kan veel meer onthullen dan we verwachten. Vooral vanuit emotioneel oogpunt.
—
Een voorbeeld? Soweto, Zuid-Afrika’s grootste gemeente, is een cluster van tinnen hutten gebouwd in de late jaren 1800 waar duizenden mensen wonen. Het is waarschijnlijk een plek die niemand alleen zou bezoeken, laat staan met een georganiseerde tour. Het is zeker niet één van de must-sees van Zuid-Afrika, zoals een safari, de beroemde Tuinroute of een bezoek aan Kaapstad. Maar het is een plaats waar men de geschiedenis van het land kan aanraken. In Soweto trilt de weerklank van het raciale bloedbad in het gedenkteken van Hector Pieterson, een dertienjarige jongen die een symbool werd van de anti-apartheid, in de huizen van Nelson Rolihlahla Mandela en Desmond Tutu, de activistische aartsbisschop en winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede, maar vooral leeft ze voort in de gesprekken van de mensen en in de straten van de townships.
Een nieuw huis en gezin ervaren
Vergeet luxehotels en elegante resorts. Vaak als we vrijwilligerswerk gaan doen, verblijven we in volunteer house, in een weeshuis, een centrum voor gehandicapte kinderen of oorlogsvluchtelingen. Alles wordt gedeeld: de kamer, de badkamer en de eetkamer, evenals de 24 uur die onze dag vormen. Ruimte en tijd worden gedeeld.
Men verblijft dan in sobere omstandigheden dan men gewend is. Het leven is gemeenschappelijk en de nieuwe familie waarin men tijdelijk wordt geadopteerd is vaak internationaal. Men maakt meteen vrienden: dat gaat gemakkelijker in een omgeving waar weinig prikkels van buitenaf zijn, maar het dagelijks leven zonder de invloed van westerse technologie verloopt. Hooguit een paar boeken, voor de rest het echte leven.
Realiseren dat een ander dagelijks leven mogelijk is
Hoe ziet een typische dag eruit voor iemand die deelneemt aan een vrijwilligersproject? Compleet anders dan het Belgische dagelijkse leven. Men vergeet routine, een verandering die goed is voor de geest omdat het ook gevestigde gewoonten uitdaagt.
Meestal gaat de wekker vroeg, rond zes uur, en na een snel ontbijt bereik je de projectlocatie, die zoveel energie absorbeert dat je de buitenwereld vergeet. Tijdens de weinige vrije tijd is er nauwelijks iets bijzonders te beleven. Winkelen, kaarten, kletsen, dutten.
Dus wat is de waarde van vrijwilligerswerk in Afrika? Het evenwicht tussen geven en nemen, tussen de momenten die we beleven met degenen die bij het project betrokken zijn en de momenten die we zelf beleven.
Hoe aan vrijwilligerswerk in Afrika beginnen
Er zijn vele manieren om vrijwilligerswerk in Afrika te gaan doen. Men kan zich organiseren door gebruik te maken van informatie en contacten op internet. Of men kan vertrouwen op religieuze missies, indien gedreven door een sterk geloofsmotief. Een andere optie zijn seculiere organisaties zoals Artsen of Architecten zonder Grenzen, waarvoor men echter over specifieke vaardigheden of eerdere ervaring moet beschikken. Kortom, de moeilijkheden om te kiezen op wie men vertrouwt zijn divers.
Vertrouwen op een bureau dat zich bezighoudt met vrijwilligerswerk in het buitenland is waarschijnlijk de veiligste optie. Jarenlange ervaring, kwaliteitscertificaten, de reputatie en het tevredenheidspercentage van vroegere deelnemers, de bijstand die gegarandeerd wordt door personeel dat dagelijks te maken heeft met de problemen die bij dit soort ervaringen voorkomen, alsook het ruime programma-aanbod en de transparante kosten zijn garanties waarmee u rekening moet houden wanneer u besloten hebt uw geld en tijd te investeren in vrijwilligerswerk. Op deze manier is men er zeker van een van de meest intense ervaringen denkbaar in alle rust tegemoet te treden, een concentratie van emoties en vaardigheden die een nieuwe impuls geven en nuttige instrumenten om met de complexiteit van het leven om te gaan.
