In Denemarken is onderwijs je partner voor het leven. Of je nu jong bent of al een hypotheek hebt, er is altijd ruimte om te blijven leren. Dat is volgens het Deense schoolsysteem de sleutel om de courante uitdagingen van de wereldwijde samenleving aan te gaan. Laten we eens kijken naar hoe het onderwijs in Denemarken in elkaar zit en waarom het tot de beste ter wereld behoort.
Het schoolsysteem Denemarken verschilt behoorlijk van wat je gewend bent in Italië. Het zit namelijk vol met verrassingen! Het is echt een avontuur om te ontdekken hoe scholen in andere landen werken als je overweegt om in het buitenland te gaan studeren.
Studeren in het hoge Noorden is echt een buitenkansje, vooral als je bedenkt dat je in een land terechtkomt met een van de beste onderwijssystemen ter wereld. Je krijgt de kans om helemaal opnieuw te ontdekken hoe scholen kunnen zijn. Je zult nieuwe interesses ontdekken, experimenteren met verschillende manieren van beoordelen en je flexibiliteit vergroten. Het is als een spannend avontuur voor je hersenen!
De sterke punten van het Deense schoolsysteem
Het Deense onderwijssysteem behoort tot de beste ter wereld. Onnodig te zeggen dat het vele sterke punten heeft. Laten we ze hieronder ontdekken:
Onderwijs op maat van de student
Iedere student krijgt een persoonlijk leerplan dat speciaal voor hen is gemaakt door een leraar. Het doel? Jou helpen zelfstandiger te worden. En het beste is, dat plan evolueert terwijl we jouw sterke punten en zwakke plekken in de gaten houden. Het gaat dus echt om jou en jouw groei!
Deense schoolcijfers
In Denemarken krijgen leerlingen geen cijfers tot ze 14 jaar oud zijn. Tot dan worden ze op andere manieren beoordeeld. Ze vergelijken niet echt je prestaties met een cijfer, maar werken samen met de leraar om te begrijpen waar je goed in bent en waar je nog wat extra hulp kan gebruiken. Het draait allemaal om samenwerken. Samen beter worden.
Informele relatie met leerkrachten
Ondanks dat leraren als mentor fungeren, zijn ze ook mensen met wie je vrijuit kan praten. Studenten stellen hen dagelijks vragen, vragen om advies en noemen hen gewoon bij hun voornaam. Er is geen strikt hiërarchisch systeem, maar leraren worden wel steeds gerespecteerd en behouden hun autoriteit.
Je hele leven leren
In Denemarken zijn het niet enkel de jongeren die studeren. Ook volwassenen hebben de mogelijkheid om opleidingen te volgen, zowel in hun vrije tijd als op het werk. Het is belangrijk om jezelf voortdurend te verbeteren en bij te blijven in deze snel veranderende wereld. Dat is de reden waarom de Denen massaal inzetten op onderwijssysteem Denemarken – zowel via publieke, als private financiering. Het totale geïnvesteerde bedrag ligt bijna het hoogst van heel Europa.
Belangrijke keuzes op een later moment
In Denemarken hoef je je pas op 16- of 17-jarige leeftijd zorgen te maken over welke middelbare school je gaat kiezen. Ze denken namelijk dat je wat meer levenservaring en volwassenheid nodig hebt om te weten wat je echt wilt. Het is een belangrijke beslissing die je hele toekomst kan beïnvloeden, en ze willen ervoor zorgen dat je klaar bent om die keuze te maken.
Kwaliteit van het Deense schoolsysteem
Onderwijs moet meegaan met wat de wereld nodig heeft, toch? In Denemarken zorgen ze ervoor dat je de vaardigheden, kennis en capaciteiten krijgt die je nodig hebt om vol vertrouwen de toekomst in te stappen en actief deel te nemen aan de wereldwijde samenleving. Het Deense onderwijssysteem is vooral geweldig in lezen, wiskunde, wetenschap en Engels. Het bereidt je echt voor op wat er komen gaat!
Gelijke kansen
Iedereen verdient de kans om zijn of haar basisvaardigheden te ontwikkelen, een solide opleiding te krijgen en de tools aangereikt te krijgen om steeds bij te blijven. Het Deense schoolsysteem wil dat iedereen zich een leercultuur eigen maakt, ongeacht hun achtergrond. Ze willen dat je creatief bent, zelfstandig kan werken en verantwoordelijkheid kunt dragen. Het is allemaal gericht op het helpen van jouw persoon!
Samenhang van het hele onderwijstraject
In Denemarken vinden ze het belangrijk dat het onderwijs een soort van samenhang heeft, vanaf het moment dat je een klein kind bent tot je de universiteit bereikt. Ze willen dat je de wereld in je achterhoofd houdt, maar tegelijkertijd willen ze ervoor zorgen dat wat je leert, ook echt van pas komt in de echte wereld. Het draait allemaal om een soort wereldwijde kijk en het bevorderen van kennis die je in je dagelijks leven kunt gebruiken
Gratis openbaar onderwijs
Op openbare basisscholen en middelbare scholen hoef je geen inschrijfgeld te betalen. Als je daarentegen naar een privéschool wilt, moet je elk jaar een bijdrage betalen. Het goede nieuws is dat de overheid en de lokale overheden een deel van de kosten voor privéscholen dekken. Bovendien kun je voor het hele schooljaar boeken lenen uit de schoolbibliotheek. Dus, er zijn opties!
Samenwerking met gezinnen
In het verplicht onderwijs nemen gezinnen en leerlingen actief deel aan het bestuur van de school. Er is zelfs een comité dat bestaat uit een paar ouders, twee leerkrachten, twee leerlingen van de school en het schoolhoofd, waarin beslissingen over het beheer van de schoolstructuur worden genomen.
Geavanceerde infrastructuur
De schoolgebouwen zijn echt van een ander niveau! Ze zijn verwelkomend, schoon en goed onderhouden. En het beste van alles is dat ze alles hebben wat je nodig hebt voor je vakken. Er zijn gave wetenschapslaboratoria, computerlokalen en zelfs speciale muzieklokalen. En weet je wat? Bijna elk klaslokaal heeft een projector waarmee de leraar dingen op het scherm projecteert tijdens de lessen.
De verschillende soorten scholen in Denemarken
In Denemarken geldt een leerplicht – geen schoolplicht – voor kinderen van 5 tot 16-17 jaar. Dit betekent dat jonge Denen vanaf de kleuterschool tot het einde van de middelbare school onderwijs volgen.
Er zijn verschillende soorten scholen in Denemarken. De meeste kinderen gaan naar openbare scholen, die Folkeskole worden genoemd, maar er zijn ook andere opties zoals kostscholen (Efterskole) en religieuze scholen. Ongeveer 90% van de kinderen gaat naar de openbare school, terwijl ongeveer 10% zich inschrijft bij andere soorten scholen.
De overheid stelt regels op voor hoe het schoolsysteem wordt georganiseerd en de doelen die voor elk vak moeten worden bereikt. Maar de scholen zelf hebben wel de vrijheid om te kiezen welke onderwerpen ze dieper behandelen. Openbare scholen kunnen zelfs beslissen welke extra diensten ze aanbieden, de criteria voor de toelating van leerlingen op basis van leeftijd en vaardigheden, en eventuele extra doelen. Privéscholen hebben hun eigen set regels.
Dit is in een notendop hoe het onderwijssysteem in Denemarken werkt!
Het opleidingstraject van het Deense schoolsysteem
Folkeskole, de cyclus van lager en middelbaar onderwijs, is verplicht. Het wordt negen jaar gevolgd en het laatste, het tiende, is facultatief. Het duurt dus van 5 jaar tot 16 jaar en, voor degenen die ervoor kiezen, tot 17 jaar.
Daarna kan men naar de middelbare school, die 2 of 3 jaar duurt. Laten we eens kijken hoe het Deense schoolsysteem werkt.
01
Vuggestue (Crèche) + Børnehave (Kleuterschool) + Børnehaveklasse (Kleuterklas)
In Denemarken hebben ouders verschillende opties voor de zorg en het onderwijs van hun jonge kinderen:
- Vuggestue (Kleuterschool voor 6 maanden tot 3 jaar): Dit is een plek waar kinderen vanaf 6 maanden tot 3 jaar liefdevol worden verzorgd. Het is een keuze voor ouders, maar biedt flexibiliteit om werk en gezinsbehoeften te combineren.
- Børnehave (Kleuterschool voor 3-4 en 5-6 jaar): Dit is een optionele kleuterschool voor kinderen tussen 3-4 en 5-6 jaar. Het geeft kinderen de kans om te spelen en leren voordat ze naar de verplichte kleuterschool gaan.
- Børnehaveklasse (Kleuterklas, verplicht en duurt een jaar): Deze kleuterklas is verplicht en dient als voorbereiding op de basisschool.
Het aanbod voor jonge kinderen in Denemarken is zeer divers en stelt ouders in staat om werk en gezinsverantwoordelijkheden gemakkelijk te combineren. Bovendien wordt er veel waarde gehecht aan de kwaliteit van de voorzieningen. Kleuterscholen streven ernaar om leren en vaardigheidsontwikkeling te bevorderen door middel van spelletjes en activiteiten die ruimte bieden voor observatie, verkenning en ervaring.
Het goede nieuws is dat al deze faciliteiten voor kinderen tussen 1 en 5 jaar oud worden gefinancierd door de overheid. Daarnaast zorgen de gemeenten ervoor dat er voldoende plaatsen beschikbaar zijn voor alle kinderen vanaf 26 weken oud tot ze de schoolleeftijd bereiken. Dit systeem is ontworpen om jonge kinderen een solide start te geven in hun onderwijstraject.
02
Folkeskole (lagere en middelbare school)
In Denemarken is de “Folkeskole” een bijzondere school, omdat het zowel basisonderwijs (klas 1-6) als lager secundair onderwijs (klas 7-9/10) omvat. Dit systeem is gericht op kinderen van 6 tot 16 jaar.
Het begint echter al eerder, omdat de leerplicht ook de laatste klas van de kleuterschool omvat, wat een belangrijke stap is om kinderen naadloos te laten wennen aan de schoolomgeving.
In het eerste jaar van de Folkeskole verwerven kinderen basisvaardigheden op het gebied van taal, wiskunde en wetenschap. Daarnaast worden ze actief bezig gehouden met lichaamsbeweging, kunst en muziek om creativiteit en gemeenschapsgevoel te ontwikkelen. Er wordt ook veel nadruk gelegd op het leren over de Deense cultuur, geschiedenis, respect voor diversiteit en het milieu.
Het belangrijkste doel is niet alleen het verkrijgen van effectieve leermethoden, kennis en zelfvertrouwen, maar ook het stimuleren van nieuwsgierigheid en verbeeldingskracht. Dit gebeurt in een geest van intellectuele vrijheid, gelijkheid en democratie.
Aan het einde van de verplichte onderwijsperiode kunnen studenten kiezen tussen twee soorten examens. Het ene kan worden afgelegd na het negende of tiende niveau en verleent een basislicentie, terwijl het andere examen kan worden afgelegd na het tiende niveau en een gevorderde licentie verleent. Het belangrijkste is dat deze examens optioneel zijn.
Belangrijk om te weten is dat aan het einde van de basisopleiding studenten de school verlaten zonder een gemiddeld cijfer, maar met beoordelingen voor elk vak afzonderlijk. Dit benadrukt het individuele leerproces en de focus op vaardigheden en kennis in plaats van algemene ranglijsten.
03
Gymnasium – STX / Höjere Forberedelseseksamen (HF) / Højere teknisk eksamen – HTX / Højere handelseksamen – HHX / Efterskole (Middelbare school)
Na de Folkeskole hebben Deense studenten een breed scala aan studieopties beschikbaar. Hier is een overzicht van enkele van de keuzes:
- Efterskole (School-college): Sommige studenten kiezen voor een Efterskole, een speciale school die meestal één jaar duurt. Tijdens dit jaar richten ze zich op het grondig bestuderen van één specifiek vak, zoals lichamelijke oefening, muziek, beeldende kunst, of vreemde talen.
- Gymnasium: Studenten die een academisch pad willen volgen, kunnen zich inschrijven voor een gymnasium of een vergelijkbare school die hen voorbereidt op hogere niveau-examens in één of meer vakken (Höjere Forberedelseseksamen – HF). Er zijn twee soorten gymnasiums, één duurt drie jaar en de andere slechts twee jaar. Beide hebben zowel een wiskundige als een taalkundige richting. De wiskundige richting is bedoeld voor adolescenten die direct na de leerplicht willen studeren, terwijl de taalkundige richting geschikt is voor jongeren en volwassenen die hun studie op een later tijdstip willen hervatten. Beide scholen eindigen met een examen waarmee studenten toegang kunnen krijgen tot de universiteit.
- Commerciële Instituten (Højere handelseksamen – HHX) en Technisch-professionele Instituten (Højere teknisk eksamen – HTX): Voor studenten die meer geïnteresseerd zijn in een beroepsgerichte opleiding, zijn er commerciële instituten en technisch-professionele instituten. Deze bieden praktijkgericht onderwijs en leggen veel nadruk op praktische vaardigheden. De lesprogramma’s worden aangepast aan de behoeften en wensen van individuele studenten, en de lessen duren meestal 20 tot 40 weken.
De diversiteit van deze studieopties stelt Deense studenten in staat om hun interesses en doelen na de Folkeskole te volgen, of ze nu academisch, praktijkgericht, of gericht op specifieke vakgebieden zijn. Dit biedt een solide basis voor hun toekomstige carrières en persoonlijke ontwikkeling.
Droom je al van je eigen plekje in het Deense schoolsysteem? Ontdek of het iets voor jou is.
De Deense schoolkalender
Klassen in Denemarken beginnen doorgaans begin of half augustus en eindigen eind juni. Hoewel scholen enigszins kunnen variëren in hun exacte vakantiedata, hier is een algemeen overzicht:
In oktober is er meestal een korte vakantie van ongeveer een week. De lessen gaan door tot enkele dagen voor Kerstmis, en na de jaarwisseling, meestal op 2 januari, worden de lessen hervat. In februari is er een winterstop die doorgaans een week duurt. In maart/april is er een langere vakantie van ongeveer tien dagen ter gelegenheid van Pasen. Het schooljaar eindigt meestal eind juni, met de zomervakantie die begint rond de vierde week van juni.
Dit vakantieschema biedt leerlingen en leraren de nodige rust en verfrissing gedurende het schooljaar, terwijl ze toch voldoende tijd hebben om de leerstof te behandelen en zich voor te bereiden op de overgang naar het volgende leerjaar.
Het lessenrooster en buitenschoolse activiteiten van het Deense schoolsysteem
In Denemarken volgen studenten doorgaans lessen van maandag tot vrijdag, meestal van 8.00 tot 15.00 uur. Het exacte dagelijkse lesrooster en de duur van de lessen worden bepaald door de individuele scholen, maar gewoonlijk duren de lessen ongeveer 45 minuten.
Tussen de lessen door zijn er pauzes van ongeveer 10-15 minuten, en om de twee uur zijn er langere pauzes gepland. Na de ochtendlessen lunchen de leerlingen in de schoolkantine en hebben ze meestal een half uur vrije tijd.
Na de schooluren nemen Deense kinderen graag deel aan buitenschoolse activiteiten, zoals sporten, vrijwilligerswerk, theater, koren, muzieklessen en taalcursussen. Daarnaast kunnen ze extra hulp krijgen van leraren, die beschikbaar zijn voor studenten die dat nodig hebben.
Op vrijdagen eindigen de lessen vaak eerder, en studenten blijven op school om samen tijd door te brengen. Ze luisteren naar muziek, eten samen en ontspannen. Gedurende het schooljaar worden er ook verschillende feesten georganiseerd, met DJ’s, om samen met schoolgemeenschap veel plezier te maken.
De vakken en het lesprogramma in Denemarken
Zoals eerder vermeld, stelt de overheid de doelen en richtlijnen vast voor het onderwijs, maar de individuele scholen en lokale autoriteiten hebben de vrijheid om te beslissen hoe ze deze doelen willen bereiken.
Het leerplan tijdens de leerplicht omvat vakken in drie hoofdgebieden: geesteswetenschappen, praktische/artistieke vakken en exacte wetenschappen. Hier zijn de vakgebieden:
- Moedertaal – Deens – op alle niveaus
- Wiskunde op alle niveaus
- Godsdienstonderwijs op alle niveaus
- Lichamelijke opvoeding op alle niveaus
- Kunst 1e t/m 5e niveau
- Wetenschap/technologie van niveau 1 tot 6
- Muziek van niveau 1 tot 6
- Geschiedenis 3 tot 9 niveau
Engels 3 tot 9 niveau - Textiele vormgeving, timmerwerk en huishoudkunde van niveau 4 tot niveau 7
- Aardrijkskunde op niveau 7 en 9
- Biologie op niveau 7 en 9
- Chemie van jaar 7 tot jaar 9
- Natuurkunde van niveau 7 tot niveau 9
- Tweede taal (Duits of Frans) van graad 7 tot graad 9
- Maatschappijleer tot niveau 9
Daarnaast moeten de volgende onderwerpen ook in het curriculum worden opgenomen:
- Verkeerseducatie
- Gezondheids- en seksuele voorlichting
- Oriëntatie op hoger onderwijs en arbeidsmarkt
Van niveau 8 tot niveau 10 zijn er ook enkele keuzevakken, zoals:
- Vreemde talen
- Informatica
- Fotografie
- Theater
- …
Wie dat wenst, kan zijn kennis van Latijn verdiepen op het tiende niveau. Vanaf het dertiende niveau is het mogelijk om vakken naar keuze aan het lesprogramma toe te voegen. Vooral op het gymnasium kan de student beslissen in welk vakgebied hij of zij zich wil specialiseren.
Laten we tot slot inzoomen op de verplichte vakken tijdens de middelbare school.
Op het middelbaar studeer je:
- Deens
- Engels
- Tweede vreemde taal
- Wetenschap
- Geschiedenis
- Sociale studies
- Religieuze studies
- Kunst
- Klassieke studies
- Lichamelijke opvoeding
Aan de andere kant hebben studenten die voor de basisberoepsopleiding hebben gekozen, de mogelijkheid om naast de kernvakken andere keuze- en specialisatievakken toe te voegen aan hun curriculum.
Tot slot is het het vermelden waard dat er tweetalige klassen zijn, waarin alle lessen in het Engels worden gegeven.
Deense schoolcijfers
In Denemarken hebben ze geen vervelende toetsen of moeilijke vragen. Aan het einde van het schooljaar zijn er wel wat examens, maar alleen voor bepaalde vakken.
Jongeren worden op een andere manier beoordeeld. Meestal moeten ze thuis projecten maken en deze aan hun leraar overhandigen. Daarnaast houden leraren ook rekening met hoe studenten zich gedragen in de klas, hoe nieuwsgierig ze zijn, of ze kritisch kunnen denken en problemen kunnen oplossen.
Voor examens vanaf de leeftijd van 14 jaar gebruiken ze een beoordelingsschaal (syv-trins-skalaen) die in 2007 werd ingevoerd om meer op de rest van Europa te lijken. Deze schaal heeft 7 niveaus, van -3 tot 12.
Om je voorlopig toegelaten te krijgen tot de universiteit, moet je je cijfers van het laatste semester op de middelbare school indienen. Als dat nodig is, kun je je aanvraag ook aanvullen met cijfers van het voorjaarssemester.
Sommige middelbare scholen en studierichtingen zijn super populair, en je hebt echt goede cijfers nodig om binnen te komen. Bovendien zijn er voor sommige opleidingen maar een paar beschikbare plaatsen, wat betekent dat alleen de allerbesten worden toegelaten.
Het diploma in het Deense schoolsysteem
Na drie jaar op de middelbare school kun je je inschrijven aan de universiteit. Maar om een plekje te krijgen, moet je aan bepaalde basisvereisten voldoen. Sommige studierichtingen vragen ook specifieke vaardigheden.
Om aan die eisen te voldoen, zijn er extra cursussen beschikbaar voor degenen die hun cijfers willen opkrikken of extra vakken aan hun CV willen toevoegen om toegang tot de universiteit te krijgen. Een ander optie is het afleggen van een gestandaardiseerde test, zoals de Swedish Scholastic Aptitude Test (SweSAT).
Nadat je drie jaar fulltime aan de universiteit hebt gestudeerd, krijg je een bachelordiploma. Nog eens twee jaar studeren leidt tot een tweede graad, die vergelijkbaar is met een masterdiploma.
De derde fase van academische studies is het doctoraat, dat op zijn beurt is onderverdeeld in twee delen van elk twee jaar.
Schoolprogramma in Denemarken: ontdek de school in het hoge Noorden
Begrijpen hoe het Deense schoolsysteem werkt is essentieel voor een zorgeloos avontuur van een semester, een trimester, een heel jaar of zelfs langer in Denemarken.
Kiezen voor een jaar in het buitenland in Denemarken betekent dat je een heel ander soort school zult ervaren. Een van de meest opwindende aspecten van studeren in het buitenland is het ontdekken van nieuwe onderwijssystemen, en het Deense systeem is echt fantastisch!
De temperaturen, het beperkte daglicht in de winter en de taalbarrière zouden geen obstakels, maar kansen moeten zijn om iets compleet nieuws te ontdekken.
Net als in de andere Scandinavische landen (Zweden, Noorwegen en Finland), biedt het begrijpen van de Scandinavische schoolsystemen een unieke kans om je middelbare schooltijd ten volle te benutten.
Dus, ben je er klaar voor om je dromen waar te maken?