Czym jest rok za granicą? Z pewnością rok za granicą, to niepowtarzalna możliwość spędzenia czasu w zagranicznej szkole dla dzieci w wieku od 14. do 18. lat, a co najważniejsze dzieje się to, bez utraty roku w Twojej szkole. Oprócz uczęszczania do szkoły za granicą będziesz mieszkać u lokalnej rodziny goszczącej i poznasz uroki życia jako miejscowy uczeń. 

Taki roczny wyjazd jest czymś, co może mieć ogromny wpływ na osobę, którą staniesz się w przyszłości. Sposób, w jaki odnosisz się do ludzi, radzisz sobie z codziennymi problemami i po prostu doświadczasz otaczającego Cię świata, może radykalnie się zmienić, jeśli podejmiesz to wyzwanie właśnie teraz. 

Nauka w szkole średniej w innym kraju, to wyzwanie, przede wszystkim dla samego siebie i aby lepiej się do tego przygotować, ważne jest poznanie wszystkich głównych aspektów tego doświadczenia. 

W Twojej głowie może być wiele pytań, ale nie martw się. Jesteś we właściwym miejscu, aby znaleźć wszystkie potrzebne odpowiedzi. 

Poczucie, że chcesz odkryć siebie, wydobyć swoje ukryte cechy i nabrać większej otwartości, elastyczności, niezależności, krytycznego myślenia, kreatywności i zdolności adaptacyjnych. Mówiąc najprościej, najważniejszym powodem, dla którego chcesz mieć doświadczenie szkolne za granicą, jest chęć zbliżenia się do najlepszej możliwej wersji siebie. 

Przeszkody lub motywacje: jak to widzisz? 

Mieszkanie w innym kraju, chodzenie do innego liceum i zmiana otoczenia: dla niektórych to wystarczy, by stwierdzić, że doświadczenie roku szkolnego za granicą nie jest dla nich. 

Jednak z roku na rok przybywa uczniów, którzy decydują się na studia za granicą (oraz rodziców, którzy decydują się na inwestycję w przyszłość swojego dziecka). To, co dla jednych jest barierą, dla innych jest powodem do zrobienia kroku w stronę nieznanego dotąd świata. 

Jak sprawdzić, czy rok za granicą jest opcją dla Ciebie? 

Nawet jeśli istnieje wiele powodów, dla których warto spędzić rok szkolny za granicą, zrozumiałe jest, że masz co do tego pewne obawy. Liczne niewiadome, związane z doświadczeniem tej wielkości wydobywają na powierzchnię niepewność i obawy. 

Jednak niekoniecznie oznacza to, że rok za granicą nie jest dla Ciebie. Radzenie sobie z tymi niepewnościami jest częścią dorastania, dlatego najlepiej wcześnie zrozumieć swój stosunek do programu edukacyjnego w innym kraju. 

Aby Ci w tym pomóc, możesz podążać za Attitude Trail: cyfrową ścieżką, która pomaga zrozumieć, czy jesteś gotowy, aby wyruszyć i odkrywać świat. 

Wybór przedmiotów szkolnych 

W systemach szkolnych, które na to pozwalają, będziesz mógł skomponować swój plan nauki, wybierając spośród dostępnych przedmiotów. Po przyjeździe dokonasz wyboru, a szkoła wesprze Cię dzięki postaci doradcy, który przestawi Ci i wyjaśni jakie są dostępne opcje. 

Nie oczekuj tych samych przedmiotów, które znajdziesz w Polsce: niektóre mogą być realizowane tylko w danym kraju. Aby w pełni cieszyć się swoim doświadczeniem za granicą, idealnym rozwiązaniem byłoby wybranie przedmiotów, które najbardziej Cię intrygują i których nie byłbyś w stanie znaleźć w Polsce, a także takie, które są zbliżone do Twojej polskiej kariery szkolnej, aby ułatwić naukę po rocznej nieobecności w lokalnej szkole. 

Szkoła odbywa się od poniedziałku do piątku, rozkład zajęć może się różnić w zależności od kraju, ale zazwyczaj trwa od 8.00 do 15.00. Niektóre systemy szkolne, zwłaszcza amerykańskie, oferują liczne zajęcia pozalekcyjne na zakończenie lekcji, takie jak teatr, sport i wystąpienia publiczne. Uczestnictwo w nich, to najlepszy sposób na dalsze wzbogacenie swojego podejścia kulturowego, kontakty towarzyskie i pełne doświadczenie zagranicznej szkoły. 

Uzyskanie dyplomu za granicą 

Dla niektórych uczniów, marzenie o spędzeniu roku szkolnego za granicą oznacza również marzenie o ukończeniu studiów w innym kraju. Przy wyborze wymarzonego miejsca do nauki, można wskazać konkretną szkołę średnią, która wydaje dyplomy ukończenia studentom z zagranicy. Należy jednak pamiętać, że wszystko to, będzie to zależało od regulaminu szkoły i przebiegu nauki. Ukończenie szkoły oraz uzyskanie dyplomu nie jest, automatyczną gwarancją. 

Ponadto pamiętaj, że kryteria przyjęć na niektóre amerykańskie uczelnie będą wymagały od kandydatów, żeby ukończyli co najmniej dwie klasy amerykańskiego liceum.

Powrót do polskiej szkoły  

Powrót do polskiej szkoły, dla wielu uczniów nie jest wcale trudny, bo różnice programowe nie są tak duże jak można się spodziewać, a powrót na właściwe tory bywa znacznie szybszy niż się tego spodziewasz.

Bądź w kontakcie ze szkołą w Polsce

Ważne jest, aby zaangażować się w kontakt ze swoją polską szkołą nawet przed wyjazdem za granicę, a zwłaszcza w jego trakcie. Zanim wyjedziesz materiał musi być wcześniej omówiony i uzgodniony z polskimi nauczycielami, którzy wskażą, jakie działania edukacyjne należy przeprowadzić przed wyjazdem i w trakcie trwania programu. 

Nawet podczas rocznego pobytu za granicą należy pamiętać, że jest się polskim uczniem i powinno utrzymywać się kontakt z polską szkołą. Aby to zrobić, wskazane jest informowanie dyrektora/nauczyciela, nawet nieformalnie, o przedmiotach, na które uczęszczasz i proszenie o aktualizacje programu polskiego. 

Wybór rodziny goszczącej 

Jedną z zalet wyjazdu na rok za granicę przy wsparciu agencji jest świadomość, że Twoja rodzina goszcząca została starannie wybrana na podstawie ich motywacji, a co najważniejsze, na podstawie weryfikacji lokalnego koordynatora, który spotka się z członkami, sprawdzi ich dokumenty o niekaralności i dom pod kątem zakwaterowania ucznia.

Kiedy rodzina spełnia wszystkie wymagania programowe, staje się rodziną goszczącą i może wybrać, z pomocą lokalnego koordynatora, ucznia, którego przyjmie w swoim domu, który w ten sposób zostanie zapisany do szkoły w tej dzielnicy.

Różne typy rodzin goszczących 

Skład rodziny goszczącej może być naprawdę różnorodny: z jednym lub dwojgiem rodziców, młodych lub starszych, z dziećmi lub bez, innej religii, pochodzenia etnicznego lub społecznego niż twoje… To nie są przeszkody, a możliwość przeżycia nowych doświadczeń. Rok za granicą oznacza dorastanie, a to oznacza konieczność wyjścia ze swojej strefy komfortu! 

W każdym razie, rodziny goszczące będą zawsze doskonale zintegrowane ze społeczeństwem i będą mogły próbować zaangażować Cię w różne zajęcia rodzinne, zgodnie z ich zainteresowaniami, proponując pójście na narodowe mecze sportowe, grillowanie itp. W niektórych sytuacjach aspekt religijny mocno krzyżuje się z życiem społecznym społeczności, dlatego rodzina goszcząca może zaprosić Cię do udziału w uroczystościach religijnych, nie po to, by próbować Cię nawrócić, ale po to, by podzielić się z Tobą ważnym momentem. 

Niektóre rodziny mogły już gościć uczniów z wymiany, podczas gdy inne robią to po raz pierwszy. Ponadto możliwe jest, że niektóre rodziny goszczą w tym samym czasie kilku zagranicznych uczniów, ale zawsze są to osoby różnych narodowości i w takim przypadku pewnie dwie osoby będą dzielić pokój. 

Trzeba też pamiętać, że rodzina goszcząca nie ma obowiązku zabierania swoich gości w podróż. Jednak często czerpie wielką przyjemność z dzielenia się pięknem lub osobliwościami własnej okolicy, proponując wspólne zwiedzanie pobliskich interesujących miejsc lub innych części swojego kraju. 

Stwórz więź, która przetrwa lata 

Życie pod jednym dachem nie oznacza automatycznie zostania rodziną. Zaczynając bez uprzedzeń, będziesz miał okazję pokazać, kim naprawdę jesteś i pielęgnować relacje z rodziną goszczącą, unikając tarć, ucząc się szukać kompromisów, adaptacji i rozwijania relacji opartych na wzajemnym szacunku: w ten sposób będziesz w stanie stworzyć więź, która będzie trwała przez długi czas. Klucz do sukcesu Twojego programu za granicą leży głównie w Twoich rękach. 

“Nie jest łatwo żyć z obcymi i trzeba podjąć wysiłek, aby przystosować się do innej kultury, jednak twoje wysiłki zostaną nagrodzone, gdy pewnego ranka obudzisz się i nagle poczujesz się jak w domu, już nie jako gość czy obcy, ale jako część rodziny, z którą nawiązały się bardzo silne więzi“

Valeria, rok szkolny w USA

Wyjdź poza rodzinę goszczącą i poznaj nowych przyjaciół 

Kolejnym wielkim wyzwaniem, jakie oferuje rok szkolny za granicą, jest poszukiwanie nowych więzi poza rodziną goszczącą, nie zaniedbując jednak tego. 

Nawiązuj nowe znajomości, bądź otwarty na dyskusje i uczęszczaj na zajęcia pozalekcyjne proponowane przez Twoją zagraniczną szkołę. 

Zaczynając spędzać część wolnego czasu poza domem, poznasz ciekawych ludzi, którzy pomogą Ci się rozwijać, dodadzą nowych bodźców, wesprą w trudnych chwilach, pozwolą poznać nową kulturę i sprawią, że poczujesz się jak w domu. 

Czy rok za granicą może przynieść negatywne doświadczenia? 

Musimy być przygotowani na to, że połączenie student-rodzina może się nie udać: studiowanie za granicą również jest wyzwaniem. Decydując się na współpracę z agencją, łatwiej będzie poradzić sobie z nieoczekiwanymi zdarzeniami i znaleźć rozwiązanie nieprzyjemnych sytuacji. 

Większość programów szkolnych obejmuje pomoc lokalnego koordynatora, z którym będzie można porozmawiać o zmianie rodziny, ale należy to traktować jako ostatnie dostępne rozwiązanie. Często warto razem z rodziną goszczącą poszukać przyczyn problemu i wypracować rozwiązanie, które pozwoli stawić czoła negatywnym doświadczeniom i spokojnie zakończyć rok za granicą. Zmiana rodziny goszczącej może również oznaczać zmianę szkoły i lokalizacji, dlatego jest to opcja do rozważenia tylko w przypadku braku alternatyw, pamiętając o równowadze między kosztami a korzyściami. 

Pozostań w kontakcie ze swoją rodziną i przyjaciółmi 

Podczas roku spędzonego za granicą będziesz musiał okresowo informować swoją rodzinę, na przykład przez rozmowy wideo, aby zawsze wiedzieli, że wszystko idzie dobrze. Musisz jednak pamiętać, że lepiej nie przesadzać z kontaktami z rodzicami czy polskimi przyjaciółmi: w ten sposób łatwiej unikniesz tęsknoty czy nostalgii i skupisz się na niezwykłych przeżyciach, które przeżyjesz w tych miesiącach pobytu za granicą. 

Najlepiej kontaktować się z rodziną i przyjaciółmi w weekendy, kiedy łatwiej jest znaleźć dla każdego wolną i wygodną chwilę, pamiętając również o możliwej innej strefie czasowej. 

È consigliabile quindi sentirli non più di una volta alla settimana, magari nel weekend, quando è più facile trovare un momento libero e comodo per tutti, tenendo a mente anche il possibile diverso fuso orario.

Czy bycie hostowanym oznacza konieczność goszczenia? 

Jeśli zastanawiasz się, czy roczny wyjazd za granicę oznacza konieczność przyjęcia ucznia lub studenta z wymiany do Twojej rodziny, odpowiedź brzmi: nie. Ważne jest, aby rodzina przyjmowała gości tylko wtedy, gdy naprawdę tego chce, bez poczucia obowiązku. 

Ale jeśli twoja rodzina chciałaby powitać zagranicznego ucznia i przeżyć wymianę kulturalną na swój własny sposób, ta opcja jest z pewnością możliwa i istnieją specjalne programy. 

W zależności od programu i miejsca docelowego, które wybierzesz, istnieje możliwość przedłużenia pobytu, jeśli szkoła i rodzina goszcząca wyrażą na to zgodę. Pamiętaj jednak, że koszt oryginalnego programu plus koszt przedłużenia jest wyższy niż natychmiastowy wybór na cały okres, więc zastanów się dobrze, jak długo chcesz zostać za granicą, aby Twoja przygoda trwała tak długo jak tego chcesz. 

Wybierz właściwe miejsce docelowe 

Prawdopodobnie, jeśli fantazjujesz o możliwości wyjazdu do liceum za granicą, już masz na myśli kraj, w którym chciałbyś mieszkać. Może wyobrażasz sobie siebie przechadzającego się po korytarzach typowego amerykańskiego liceum, uczęszczającego na zajęcia w kanadyjskiej szkole lub na australijskiej plaży ze swoimi nowymi przyjaciółmi. 

Nie ma nic złego w zakochaniu się w idei spędzenia miesięcy za granicą, w konkretnym kraju, ale aby mieć pewność wyboru najbardziej odpowiedniego doświadczenia, ważne jest rozważenie wszystkich możliwych opcji. Tutaj znajdziesz przegląd głównych destynacji na rok za granicą: spróbuj obiektywnie ocenić, co każdy z nich może Ci zaoferować, wybierając również kierunki alternatywne do Twoich ulubionych. 

Wybierz wyjazd z wyspecjalizowaną agencją 

Jak widać, decydując się na roczny wyjazd za granicę, należy wziąć pod uwagę wiele aspektów. Aby zorientować się w różnych możliwościach, wybrać najlepszą dla siebie formułę i mieć większą szansę na uniknięcie niedogodności, większość młodych ludzi, którzy decydują się na wyjazd, robi to za pośrednictwem wyspecjalizowanej agencji. 

Uzyskane korzyści są liczne w porównaniu z wyjazdem na rok za granicę bez agencji, takie jak pomoc na wszystkich etapach programu, większa personalizacja, wydarzenia poświęcone praktycznemu i emocjonalnemu przygotowaniu oraz ułatwione rozwiązywanie różnych problemów. Jest to dodatkowy koszt do rozważenia, ale może zmienić doświadczenie za granicą. 

Niezbędne dokumenty na rok za granicą 

Jeśli chcesz uczestniczyć w programie za granicą, ważne jest, aby wiedzieć, jakie dokumenty uzyskać przed wyjazdem. Mogą się one zmieniać w zależności od miejsca docelowego, a dla tych, którzy zdecydują się wyjechać bez wsparcia wyspecjalizowanej agencji, zawsze zaleca się skonsultowanie się z ambasadą lub konsulatem wybranego kraju. Generalnie jednak najważniejsze to: 

• Paszport ważny co najmniej 6 miesięcy od daty powrotu do Polski, a w przypadku krajów europejskich, ważny dowód osobisty; 
• Wiza w celu studiowania w krajach spoza UE; 
• W przypadku Wielkiej Brytanii: rejestracja w lokalnym systemie opieki zdrowotnej i zabezpieczenia społecznego; 
• Świadectwo szczepień; 
• Kopia ostatniego świadectwa przetłumaczona na język angielski. 
• Dla tych, którym one przysługują stypendia 

Jeśli spełniasz odpowiednie wymagania, wyjazd za granicę na rok staje się łatwiejszy. W rzeczywistości niektóre agencje oferują najzdolniejszym uczniom możliwość dostępu do stypendiów, które zmniejszają czesne, aby ułatwić udział w programie szkolnym za granicą. 

Kryteria rekrutacyjne mogą się różnić w zależności od przypadku, ale często brane są pod uwagę następujące elementy:  

• Wynik rozmowy kwalifikacyjnej, w której oceniana jest motywacja i predyspozycje uczniów; 
• Oceny z poprzednich dwóch lat szkolnych; 
• Dokładność; 
• Znajomość języka obcego; 
• List motywacyjny załączony do wniosku. 

Fazy krzywej dopasowania 

• Szok kulturowy 

Po entuzjazmie pierwszych dni zaczyna się tęsknić za domem, trudno jest zaakceptować aspekty nowej kultury i zdarza się, że reaguje się unikaniem kontaktu z innymi ludźmi. 

• Powierzchniowe przystosowanie się

Po pierwszym szoku zaczynasz przyzwyczajać się do nowego życia i nowych rytmów. Coraz mniej odczuwa się nostalgię, zawiązują się pierwsze przyjaźnie, a bariera językowa staje się coraz cieńsza. 

• Frustracja

Z miesiąca na miesiąc rutyna się utrwala, a wykonywane czynności nie są już niczym nowym. Wygląda na to, że nie ma już nic do odkrycia i można by wrócić do tęsknoty za rodziną, zwłaszcza dla tych, których czeka cały rok za granicą. 

• Rzeczywiste przystosowanie się

W tym momencie rozpoczyna się najlepsza część pobytu. Odzyskujemy wiarę w przeżywane doświadczenie i staramy się w pełni doświadczyć możliwości, jakie nam ono stwarza, a relacje z ludźmi stają się prawdziwymi więziami emocjonalnymi. 

• Stres związany z powrotem

Gdy zbliża się data powrotu do Polski, wchodzi się w fazę niepokoju, w której zdaje sobie sprawę, że wkrótce porzuci życie za granicą i będzie musiał zostać odseparowany od rodziny goszczącej i przyjaciół. 

• Odwrócony szok kulturowy 

Po powrocie do Polski, z jednej strony cieszysz się, że widzisz swoją rodzinę i przyjaciół, z drugiej strony jest Ci smutno, że musiałeś zostawić wszystko, co zbudowałeś za granicą. Poczucie frustracji może uniemożliwić nam dzielenie się naszym entuzjazmem z powodu wspaniałego doświadczenia, które przeżyliśmy ze starymi przyjaciółmi i rodziną. 

• Rezolucja 

Z biegiem czasu ponownie przystosowujemy się do życia w Polsce i uczymy się znajdować równowagę między nowymi i starymi nawykami, przyjmujemy, że długi pobyt za granicą to niezwykłe doświadczenie, które uczyniło nas silniejszymi i bardziej dojrzałymi, aby stawić czoła przyszłości. 

Jak przezwyciężyć szok kulturowy 

Teraz już wiesz, że stawianie czoła trudnym momentom podczas pobytu i nauki za granicą, kiedy czujesz się zdezorientowany, zdemotywowany i nie możesz się doczekać powrotu do domu, jest całkowicie normalne. 

W takich przypadkach nie powinieneś dać się przytłoczyć tym negatywnym nastrojom. Aby przezwyciężyć silne poczucie dezorientacji i zaadaptować się do nowego środowiska kulturowego, wystarczy rzucić się w życie rodziny goszczącej i szkoły. Najlepiej wyjść bez oczekiwań i z otwartym umysłem, który pozwala powitać to, co nowe i inne. 

Nigdy nie pozostawaj bezczynny i angażuj się w nowe działania bez uprzedzeń. Bardzo przydatne jest również unikanie porównywania własnych doświadczeń z doświadczeniami innych na podstawie tego, co widzi się w mediach społecznościowych oraz ograniczenie kontaktów z polską rodziną. Pamiętaj też, że szok kulturowy nie jest regułą: niektóre dzieci pomijają tę fazę i udaje im się przeżyć początkowy okres adaptacji spokojniej, entuzjastycznie podchodząc do wielu nowych rzeczy. 

Dzięki Attitude Trail możesz przygotować się do doświadczenia za granicą. 

“Wyjeżdżaj bez obaw i ciesz się tymi miesiącami w pełni, bo takie przeżycie jest niepowtarzalne. Nawet złym chwilom (bo takie też są), które w tej chwili mogą wydawać się nie do pokonania, trzeba stawić czoła z myślą, że pewnego dnia, może po latach, będziemy wspominać ten moment z uśmiechem na ustach, zadowoleni z jak przezwyciężyliśmy tę sytuację“

Laura, semestr w Australii

Kilka rad, jak radzić sobie z nieoczekiwanym problemem

Kiedy napotkasz jakieś problemy, zawsze pamiętaj, aby się nie zniechęcać. Najczęściej trudne chwile można przezwyciężyć samodzielnie, analizując sytuację i identyfikując źródło problemu, wykonując następujące kroki: 

Ostatnie wskazówki do zapamiętania 

• Pakując walizkę pamiętaj, że nie zabierzesz ze sobą wszystkiego, czego potrzebujesz, a ubrania będziesz mógł kupić na miejscu. Zabierz ze sobą drobne i niezbędne przybory toaletowe w bagażu podręcznym na wypadek problemów z bagażem rejestrowanym; 
• Twoi rodzice goszczący będą pierwszym narzędziem do nawiązywania kontaktów towarzyskich: przedstawią cię swojej rodzinie, sąsiadom, przyjaciołom. Nie przegap żadnej z tych relacji, ponieważ wszystkie będą ważne dla Twojej integracji. Im więcej osób poznasz i będziesz z nimi spędzać czas, tym więcej masz okazji do odkrywania innych zainteresowań i wykonywania nowych czynności; 
• W niektórych przypadkach będziesz musiał zrobić pierwszy krok np. aby się przedstawić: rówieśnicy, których spotykasz w klasie już się znają, a integracja jest częścią wyzwania. Jeśli jednak wykażesz się cierpliwością i postarasz się w miarę możliwości uczestniczyć w zajęciach pozalekcyjnych, nawet jeśli odbiegają one od Twoich dotychczasowych zainteresowań, łatwiej będzie Ci utrzymywać kontakt z rówieśnikami i nawiązywać nowe znajomości; 
• W Twojej okolicy, jeśli nie w tej samej szkole, mogą być inni polscy uczniowie. Z jednej strony naturalne będzie podejście do nich, ponieważ są w tej samej sytuacji i napotykają te same trudności, ale z drugiej strony nie pozwoli ci to zanurzyć się w lokalnej rzeczywistości; 
• Najwygodniejszym sposobem zarządzania pieniędzmi jest korzystanie z karty przedpłaconej. Twoi rodzice będą mogli w razie potrzeby doładować konto i zdalnie monitorować dokonywane wypłaty. Polecamy wyjazd z dwiema różnymi kartami (na przykład Visa i Mastercard): w ten sposób, w przypadku utraty lub kradzieży, będziesz mieć natychmiast dostępną drugą, bez konieczności czekania na nową; 
• Nie krytykuj lokalnej kultury kraju, który cię przyjmuje, jego tradycji i nawyków ludzi, którzy cię goszczą. Postaraj się nie osądzać, ale obserwować i akceptować różnice bez uprzedzeń! 

Rok za granicą: ciągle zmieniające się doświadczenie 

Teraz znasz główne problemy i sytuacje, które mogą się wydarzyć podczas roku za granicą. To prawda, że nadal istnieje wiele aspektów, które charakteryzują to doświadczenie (i to normalne, że nadal masz pewne wątpliwości), ale to właśnie one łączą większość programów szkolnych za granicą. 

Są to ważne wskazówki dla wszystkich osób, które zdecydują się wyjechać, ale pamiętaj, że Twoje doświadczenie stanie się wyjątkowe, jeśli zdecydujesz się je przeżyć jako główny bohater. To, co nadaje osobisty wydźwięk temu wyjazdowi, to Twój charakter, wybrane miejsce docelowe, szkoła i rodzina, do której dołączysz, a przede wszystkim sposób, w jaki radzisz sobie z codziennymi sytuacjami: czy to nowe możliwości, czy nowe wyzwania.