Szkoła w Holandii: jak wygląda holenderski system edukacji

Wydaje nam się, że dobrze znamy holenderski styl życia: wiatraki, stragany z tulipanami we wszystkich kolorach, zamiłowanie do poruszania się rowerem… Nie tylko! Życie w kulturze danego kraju, to znacznie więcej, a szansą, której szukasz, może być rok szkolny za granicą. 

Holandia, to właściwy wybór, jeśli chodzi o naukę na najnowocześniejszych kampusach bez konieczności podróżowania zbyt daleko od domu, a jednocześnie ułatwianie utrzymywania relacji z nowymi przyjaciółmi po ukończeniu szkoły. W tym artykule znajdziesz wszystkie informacje na temat holenderskiego systemu edukacji, przydatne do rozpoczęcia tej wspaniałej przygody. 

Mocne strony holenderskiego systemu szkolnego

Holenderski system szkolny różni się od polskiego pod pewnymi względami.  
Oto główne cechy: 

Elastyczność i autonomia szkoły 

Każda szkoła samodzielnie ustala początek i koniec roku szkolnego, czas trwania lekcji, metody nauczania. Pozwala to placówkom na zagwarantowanie właściwej równowagi między lekcjami w klasie, a zajęciami pozalekcyjnymi. 

Nowoczesna infrastruktura 

Holenderskie szkoły są na ogół nowo wybudowane, niedawno odnowione i wyposażone w specjalne sale i laboratoria. W większości szkół istnieje również możliwość skorzystania z bibliotek, nowoczesnych stanowisk pracy, sal komputerowych… Często, to szkoła nieodpłatnie udostępnia materiały szkolne, zwłaszcza w szkołach podstawowych. 

Spersonalizowany plan zajęć 

Uczniowie, biorąc pod uwagę przedmioty obowiązkowe, mogą dostosować swój plan nauki, wybierając z szerokiej oferty edukacyjnej holenderskich szkół. Dzięki obowiązującym porozumieniom między instytucjami istnieje możliwość pogłębiania własnych zainteresowań poprzez zdawanie egzaminów w innych szkołach niż ta, do której się należy.  

Jeszcze jedna okazja do odkrycia swoich pasji! 

Wysoki poziom nauczania 

Holenderski system edukacji jest uważany za jeden z najlepszych na świecie ze względu na szczególną dbałość o edukację swoich uczniów. Od około dziesięciu lat wiele placówek edukacyjnych zapewnia znakomity program dla najbardziej zasłużonych studentów, mający na celu wspieranie ich na ścieżce naukowej na podstawie ich zdolności i upodobań. 

Dostępność nauczycieli 

Holenderscy nauczyciele starają się stworzyć z każdym uczniem relację opartą na zaufaniu, pozostając dostępni w przypadku jakichkolwiek wątpliwości lub wyjaśnień. Ponadto uczniowie, którzy mają trudności z nauką jakiegoś przedmiotu, są śledzeni przez swoich nauczycieli poprzez specjalne bezpłatne kursy. Model holenderski uznaje nauczyciela za mentora, uważnego obserwatora, który stawia ucznia i procesy uczenia się w centrum swojej pracy. 

Przyszłość studentów

Holenderskie szkoły stawiają przyszłość uczniów na pierwszym miejscu, tworząc inspirujące środowisko do nauki, które daje wspaniałe perspektywy na sukces. Również z tego powodu w każdej szkole oprócz języka niderlandzkiego nauczany jest język angielski. Absolwenci studiów mają zatem natywną biegłość w obu językach. 

Nauka w Holandii 

Obowiązek szkolny w Holandii rozpoczyna się w wieku 5 lat i kończy w wieku 16 lat, ale wiele dzieci jest zapisywanych do szkoły już w wieku 4 lat i uczęszcza do klasy wprowadzającej.  
 
Przyjrzyjmy się szczegółowo, jak zbudowany jest holenderski system edukacji. 

Przedszkole 

Holenderskie przedszkola lub Kinderopvang, od 3 miesiąca do 4 roku życia dziecka, są wyłącznie prywatne. Państwo zobowiązuje się do zwrotu części wydatków w oparciu o dochód rodziny, jeśli oboje rodzice pracują. Przedszkola mogą być prowadzone w języku niderlandzkim lub w innym języku, wybór należy do rodziny.  

Tańszą alternatywą jest Peuterspeelzaal, do którego można zapisać tylko dzieci w wieku od 2 do 4 lat i przewiduje się tylko cztery dni w tygodniu przez maksymalnie cztery godziny dziennie. 

Szkoła podstawowa 

Szkoła podstawowa lub Basisschool, to szkoła, do której uczęszczają dzieci w wieku od 4 do 12 lat. Każdy rok, czyli poziom nazywa się Groep i pod koniec ósmego roku przeprowadzany jest test (Cito). Uzyskany wynik wraz z opinią nauczycieli kieruje ucznia do najbardziej odpowiedniej szkoły średniej. Jeśli uczniowie nie zgadzają się z zaleceniami, mogą uczestniczyć w roku orientacyjnym. 

Szkoła średnia 

Holenderska szkoła średnia jest podzielona na trzy ścieżki kształcenia: VMBO (Voorbereindend Middelbaar Beroepsonderwijs), HAVO (Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs) i VWO (Voorbereidende Wetenschappelijk Onderwijs). 

Percorsi di studio per la scuola secondaria

VMBO, czyli zawodowa szkoła średnia, obejmuje grupę wiekową 12-16 lat. W tego typu szkołach dominuje nauczanie praktyczne, a celem jest szybkie i skuteczne wejście na rynek pracy. 

HAVO, czyli liceum ogólnokształcące, obejmuje dzieci w wieku 12-17 lat. Jest on podzielony na pierwszy cykl trzyletni i drugi cykl dwuletni. Zapewnia kształcenie ogólne, przygotowujące uczniów do edukacji wyższej w wybranym obszarze. Po pięciu latach można uczęszczać na ostatnie dwa lata nauki w VWO i uzyskać odpowiedni dyplom. 

VWO, czyli szkoła średnia przed uniwersytecka, przeznaczona jest dla dzieci w wieku 12-18 lat. Ta opcja edukacji jest podzielona na dwa cykle, oba po trzy lata. Tutaj dominuje nauczanie teoretyczne, które jest podobne do programu polskiej szkoły średniej. Pośród  przedmiotów obowiązkowych są: holenderski, angielski, nauki społeczne, wychowanie fizyczne, drugi język obcy (do wyboru) i zajęcia plastyczne. VWO różnią się również nauką łaciny i greki i są zdefiniowane w następujący sposób: 

• Athenaeum: Greka i łacina nie są nauczane.
• Gimnazjum: greka i łacina są obowiązkowe.
• Liceum: greka i łacina są opcjonalne.  

Po uzyskaniu dyplomu można studiować na dowolnym typie uniwersytetu. 

 Uniwersytet 

Holenderskie uniwersytety uznawane są za jedne z najlepszych na świecie ze względu na wysoką jakość kształcenia, relatywnie niskie ceny (średnio 2000 euro rocznie) oraz międzynarodowe środowisko. 

W Holandii istnieją trzy ścieżki edukacyjne po szkole średniej: 

MBO: czysto praktyczny kierunek studiów, którego celem jest natychmiastowe wprowadzenie studentów w świat pracy. Może trwać od minimum jednego roku do maksymalnie 4 lat i jest podzielony na 4 poziomy.

Hogeschool – HBO (para uniwersytet): kurs zorientowany na karierę, porównywalny z kursem uniwersyteckim w USA.

WO (uniwersytet badawczy): odpowiednik trzyletniego stopnia i wymaga obowiązkowego uczęszczania na kurs. Program jest otwarty tylko dla absolwentów VWO i absolwentów HBO, a także oferuje programy doktoranckie.

Kalendarz roku szkolnego w Holandii

Holenderski kalendarz szkolny różni się od polskiego głównie większą liczbą dni wolnych w okresie jesienno-zimowym.

Szkoła w Holandii zazwyczaj rozpoczyna się w pierwszy poniedziałek września i kończy w ciągu pierwszych dwóch tygodni lipca, w zależności od regionu.
Wakacje letnie trwają na ogół sześć tygodni i nawet w trakcie roku szkolnego uczniowie mogą mieć tydzień wolnego co sześć tygodni zajęć. W połowie października holenderscy uczniowie mają tydzień jesiennych wakacji, podczas gdy ferie zimowe rozpoczynają się na ogół po 15 grudnia i kończą w pierwszy możliwy poniedziałek po Nowym Roku.

Ferie wiosenne trwają zawsze tydzień i wypadają około połowy lutego, ale różnią się w zależności od regionu; do nich dodaje się okres przerwy od ostatniego tygodnia kwietnia do pierwszego tygodnia maja.

Rok szkolny w Holandii podzielony jest na dwa semestry, a na uczelniach egzaminy odbywają się po wakacjach zimowych i tuż przed wakacjami letnimi.

Plan zajęć w szkole w Holandii

W szkołach podstawowych i średnich lekcje zazwyczaj rozpoczynają się około 8:30 i kończą między 15:00 a 16:00, od poniedziałku do piątku.

W ciągu dnia szkolnego są dwie przerwy: jedna około 15 minutowa i druga dłuższa na obiad, na który często przynosi się coś z domu.

W szkołach ponadgimnazjalnych rozkład zajęć może zmieniać się nawet każdego dnia, w zależności od wybranych przez ucznia przedmiotów, a w niektórych przypadkach lekcje mogą trwać do godziny 17:00.

Powiadomienie szkoły jest obowiązkowe w przypadku nieprzewidzianych nieobecności, rzadko wymagane jest zaświadczenie lekarskie lub usprawiedliwienie po powrocie ucznia do szkoły. Jeśli natomiast termin nieobecności jest już ustalony, należy wcześniej zadzwonić do szkoły i powiadomić administrację.

Czy nieobecność może skutkować przykrymi konsekwencjami? W niektórych przypadkach tak.

Przedmioty i program nauczania w Holandii 

Holenderski system szkolnictwa umożliwia wybór niektórych przedmiotów w celu spersonalizowania planu nauki. Średnio uczniowie uczęszczają na zajęcia z około dziesięciu przedmiotów (w niektórych przypadkach dochodzi nawet do 15). 

Uczniowie szkół średnich mogą ustalać własny plan nauczania, dodając przedmioty fakultatywne do zajęć obowiązkowych. Przedmioty obowiązkowe to zazwyczaj język angielski i matematyka. Ci, którzy uczęszczają do HAVO pod koniec trzeciego roku, muszą wybrać profi spośród Cultuur en Maatschappij (kultura i społeczeństwo), Economie en Maatschappij (gospodarka i społeczeństwo) oraz Natuur en Techniek (natura i technologie). 

Na obu ścieżkach, HAVO i VWO, uczniowie mogą wybrać naukę języka obcego jako przedmiot do wyboru. 

Holenderskie szkoły na ogół nie oferują zajęć pozalekcyjnych, ponieważ lekcje zajmują większość dnia uczniów. Oczywiście uczniowie, którzy chcą uczęszczać na zajęcia pozalekcyjne mogą to zrobić w wolnym czasie, we własnym zakresie. 

Na zakończenie edukacji w szkole średniej, podobnie jak zwyczaj studniówki w Polsce, organizowany jest specjalny bal, gdzie uczniowie świętują zakończenie tego etapu edukacji. 

Stopnie szkolne w Holandii 

W Holandii oceny są stosowane w szkołach średnich. Dopiero w ostatniej klasie szkoły podstawowej (Groep 8) przeprowadzany jest egzamin zewnętrzny (Cito), który oceniany jest numerycznie od 1 do 5 (1 to maksimum, 5 to minimum) i służy nauczycielom do skierowania uczniów do odpowiednich szkół średnich.

Oceny w szkole średniej wahają się od 1 do 10, ale wyższe niż 8/9 są rzadko przyznawane i przyznawane są tylko wybitnym uczniom. Aby uzyskać zaliczenie przedmiotu lub testu, musisz uzyskać co najmniej 6. Jednak w przeciwieństwie do Polski, w Holandii realizowane są tylko prace pisemne i projekty, pojedyncze lub grupowe, w przypadku których zazwyczaj wymagana jest prezentacja ustna.

Dzięki spersonalizowanej ścieżce edukacyjnej, zbudowanej w oparciu o zdolności i upodobania jednostki, uczniom w Holandii bardzo rzadko zdarza się, aby rok szkolny musiał zostać powtórzony. Na uczelniach osiągnięcie minimalnej liczby punktów na koniec roku zobowiązuje studenta do zmiany uczelni, bez możliwości powtórzenia przedmiotu lub całego roku.  

Dyplom w holenderskim liceum 

Egzamin końcowy jest wymagany na ścieżce VWO, a wynik pozwala na przyjęcie na prywatne uczelnie, niektóre z ograniczoną liczbą miejsc. W przypadku uczniów VMBO i HAVO nauczyciele oceniają wyniki osiągnięte w trakcie nauki, ale nie ma przewidzianego standardowego egzaminu państwowego.

Spełnij swoje marzenie o nauce w Holandii i odkryj holenderski system szkolnictwa

Doświadcz na własnej skórze, co to znaczy żyć jak Holender, możesz poszerzyć horyzonty i spędzić niezapomniany rok szkolny w Holandii.

Nie musisz jechać na drugi koniec świata, aby odkryć nową kulturę i sprawdzić się. Samodzielne radzenie sobie i mówienie w innym języku nie zawsze jest łatwe, ale wyjście ze strefy komfortu pozwala odnaleźć siebie i dowiedzieć się, w którą stronę iść.